بنام خدا

 آثار و برکات صلوات در دنیا، برزخ و قیامت 

مقدمه

صلوات یعنى چه ؟

صلوات چه اثرى در روح انسان دارد؟

صلوات چه ذکرى است ؟

صلوات چه آثارى در دنیا و برزخ و قیامت دارد؟

صلوات یعنى پیامبر و آل او.

صلوات بهترین هدیه از طرف خداوند براى انسان است .

صلوات تحفه اى از بهشت است .

صلوات روح را جلا مى دهد.

صلوات عطرى است که دهان انسان را خوشبو مى کند.

صلوات نورى در بهشت است .

صلوات نور پل صراط است .

صلوات شفیع انسان است .

صلوات ذکر الهى است .

صلوات موجب کمال نماز مى شود.

صلوات موجب کمال دعا و استجابت آن مى شود.

صلوات موجب تقرّب انسان است .

صلوات سپرى در مقابل آتش جهنم است .

صلوات انیس انسان در عالم برزخ و قیامت است .

صلوات جواز عبور انسان به بهشت است .

صلوات انسان را در سه عالم بیمه مى کند.

صلوات از جانب خداوند رحمت است و از سوى فرشتگان پاک کردن گناهان و از طرف مردم دعا است .

صلوات برترین عمل در روز قیامت است .

صلوات سنگین ترین چیزى است که در قیامت بر میزان عرضه مى شود.

صلوات محبوب ترین عمل است .

صلوات آتش جهنم را خاموش مى کند.

صلوات زینت نماز است .

صلوات گناهان را از بین مى برد.

صلوات فقر و نفاق را از بین مى برد.

صلوات بهترین داروى معنوى است .

چه خوب است که انسان دائم الصلوات باشد؛ چرا که پیامبر نیز دائم الصوات است .

چه خوب است همیشه زبان انسان مشغول ذکر صلوات باشد.

چه خوب است که فضاى جامعه و محیط کار خود را معطر به صلوات کنیم .

چه قدر از عمر مى گذرد و حرف هاى بیهوده از زبان ما خارج مى شود که دل انسان را سیاه مى کند، صلوات فرستادن بهتر از سکوت و خیال بافى هاى بیهود و سخنان بى ارزش است . پس اگر زبان مشغول صلوات باشد هم به عمر خود ارزش داده ایم و هم روح خود را جلا و فضاى محیط خود را نورانى کرده ایم . بیاییم دنیا و عالم برزخ و قیامت خود را با صلوات بیمه کنیم . و با این صلوات خداوند و اهل بیت (علیهم السلام ) را خوشحال کنیم .

عباس عزیزى پاییز 1379، حوزه علمیه قم

فصل اول : آثار و برکات صلوات در دنیا

بخش اول : استعانت پیامبران از صلوات

1 - زنده شدن جوان مقتول

در میان بنى اسراییل ، شخصى کشته شد که قاتل او معلوم نبود. خداوند وحى فرستاد که گاوى را با صفات مخصوصى کشته ، یکى از اعضاى او را بر بدن مقتول بزنند تا او خبر از قاتل خود دهد. آن گاو نزد جوانى از بنى اسراییل بود که خداوند به این جوان عنایت کرد و صلوات را تعلیم داده بود.

آن جوان در خواب دید که به او امر شد که گاوش را نفروشد، مگر به امر مادرش . آن جوان از خواب برخاست ، بنى اسراییل نزد او آمدند تا گاو را از او بخرند، مادر جوان گفت : باید پوست این گاو را پر از طلا کنید تا آن را به شما بفروشیم . آن ها راضى شده ، گاو را خریدند، سپس او را کشته و یکى از عضوهاى بدنش را بر پیکر مرده زدند. آن مرده زنده شد و خبر داد که قاتل او پسر عمویش ‍ است .

بنى اسراییل گفتند: نمى دانیم که کدام عجیب تر است : زنده شدن این جوان یا ثروتمند شدن این مرد.

خداوند به حضرت موسى (علیه السلام ) وحى کرد که : ((به بنى اسراییل بگو که اگر مى خواهند زندگى دنیایى آنها نیکو گردد و در آخرت نیز بهشت نصیب آن ها گردد، ذکرى را بگویند که این جوان بدان تمسک جست و آن صلوات بر محمد و آل محمد (علیه السلام ) مى باشد.))

آن جوان به موسى (علیه السلام ) گفت : من چگونه این اموال را از شر حسودانم و دشمنانم حفظ نمایم ؟

موسى گفت : ((بر اموالت صلوات بر محمد و اهل بیت طاهرینش بفرست تا خداوند ضرر هر دشمن و حسودى را از تو دفع نماید.))

بنى اسراییل نزد موسى آمدند و گفتند: ما همه اموال خود را به این جوان بخشیدیم ، دعایى کن که خداوند نیز به ما روزى گسترده عنایت فرماید.

موسى گفت : ((شما نیز به انوار مقدس اهل بیت توسل جویید و بر محمد و اهل بیت او صلوات بفرستید.)) آن ها نیز چنین کردند، سپس حق تعالى وحى فرستاد به موسى (علیه السلام ) که : ((در فلان خرابه هزاران دینار طلا وجود دارد، آن را میان خود قسمت نمایید.))

این فراوانى مال ، به سبب برکت صلوات بر محمد و اهل بیت او حاصل شد.

2 - سه بار بر محمد (صلى الله علیه و آله و سلم ) صلوات بفرست !

وقتى حضرت آدم (علیه السلام ) وارد بهشت شد، در بهشت حوران پاکیزه سرشت بسیار بودند؛ اما حضرت آدم با آن ها الفتى نداشت . وقتى حضرت حوا آفریده شد و آدم بر او نگریست از او پرسید: تو چه کسى هستى ؟

حوا شرمگین شد و چیزى نگفت ، جبرییل به آدم گفت : ((این حواست ، او را براى تو آفریده اند و او محرم و همدم توست .))

حضرت آدم وقتى فهمید که حوا متعلق به اوست خواست به سوى او دست دراز کند جبریل گفت : اى آدم ! اگر او را مى خواهى ، باید او را عقد کرده و برایش مهریه تعیین کنى .))

آدم فرمود: ((اى برادر! تو مى دانى که من پولى و نقدى ندارم چگونه او را عقد کنم ؟))

جبرییل گفت : ((سه بار به حبیب خدا محمد مصطفى (صلى الله علیه و آله و سلم ) صلوات بفرستى تا حوا بر تو حلال شود.))

3 - نجات بنى اسراییل

در تفسیر امام حسن عسکرى - (علیه السلام )(1) - در بیان آیه :

واذا نجیناکم من آل فرعون یسومونکم سوء العذاب یذبحون ابناءکم ویستحیون نساءکم وفى ذلکم بلاء من ربکم عظیم ؛(2)

((اى گروه بنى اسراییل ! به یاد آورید وقتى را که نجات دادیم ما، شما را از آل فرعون که عذاب مى کردند شما را، به عذاب سخت مى کشتند پسران شما را، و زنده مى گذاشتند زنان شما را. و در این ، امتحان عظیمى بود از جانب پروردگار شما.))

مذکور است که : از جمله عذاب شدید آن قوم ، یکى آن بود که بنى اسراییل را براى عمل بنایى مى بردند و مى ترسیدند که بگریزند. و به این سبب ، پاهاى ایشان را در بند مى گذاشتند. و به ایشان مى گفتند که گل را برداشته ، بر نردبان بالا برید، و بسا بود که مى افتادند و مى مردند، یا زمین گیر مى شدند.

تا آن که حق تعالى به موسى - (علیه السلام ) - وحى کرد:

به ایشان بگو، که پیش از شروع در عمل ، بر محمد و آل طیبین آن حضرت - (علیهم السلام ) - صلوات فرستند، تا آن که برایشان سبک و آسان گردد. و چنان کردند، و بر ایشان آسان گردید.

و امر نمود به آن کسانى که در اول عمل فراموش مى کردند، و مى افتادند و زمین گیر مى شدند که صلوات بخوانند و اگر خود نمى توانستند بخوانند، دیگرى برایشان بخواند. و چون چنین مى کردند، شفا مى یافتند.

و سبب کشتن پسران بنى اسراییل ، این بود که به فرعون گفته بودند: در میان بنى اسراییل ، مولودى خواهد آمد که هلاک تو بر دست او واقع خواهد شد. و فرعون امر نمود که پسران ایشان را بکشند، و زنان ایشان را حیله ها مى کردند که حامله نشود. و اگر حامله مى شدند فرزند خود را مى بردند، و در صحراها و زمین هاى گود پنهان مى کردند، و ده مرتبه صلوات بر محمد و آل او - صلوات الله علیهم - مى فرستادند. و حق تعالى ملکى را مى فرستاد که آن کودک را تربیت نماید؛ و از انگشت او شیر جارى مى کرد که آن را بمکد؛ و از انگشت دیگرش ، طعام که ملایم آن بود، جارى مى ساخت . و از فرزندان بنى اسراییل آن چه سالم ماندند، بیشتر بودند از آن چه کشته شدند. و زنان بنى اسراییل را که زنده مى گذاشتند، آنها را کنیزان خود قرار مى دادند.

پس بنى اسراییل به نزد موسى - (علیه السلام ) - رفتند، و گفتند: این گروه بر دختران و خواهران ما قرعه مى اندازند.

موسى به آنها امر کرد که وقتى مردى از آن گروه ، قصد شما نماید، بر محمد و آل طاهرین آن حضرت - صلوات الله علیهم - صلوات فرستید. و آن زنان ، صلوات مى فرستادند. و خدا هر که را که قصد ایشان کرده بود، از ایشان باز مى داشت به این که مشغول شغل مى گردید، یا به مرضى گرفتار مى شد، یا زمین گیر مى گردید، یا این که بر آن زن رحم مى کرد، و از آن زن مى گذشت .

و اتفاق نشد که مردى از قوم فرعون ، بر زنى از بنى اسراییل برسد، و حق تعالى به واسطه صلوات ایشان را نجات ندهد.

4 - توصیه خدا به موسى به صلوات زیاد

حق تعالى به موسى پیامبر خطاب نمود:

((مى خواهى من به تو نزدیک تر باشم از کلام تو به زبان تو و از دیدن تو به چشم تو و از روح تو به بدن تو و از اندیشه تو به دل تو، به حبیب من محمد مصطفى - (صلى الله علیه و آله و سلم ) - صلوات بسیار فرست .))

5 - غلبه یهود به برکت صلوات

خداوند به یهودیان وحى فرمود که :

((هرگاه دچار مصیبتى شدند، با صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) و اهل بیت آن حضرت خود را نجات دهند.))

ده سال قبل از ظهور پیامبر اسلام ، دو قبیله ((اسد)) و ((غطفان )) با گروهى از مشرکان ، به یهودیان حمله کردند، یهودیان خدا را با صلوات بر پیامبر صدا زده و مشرکان را شکست دادند.

پس از این شکست دو قبیله ((اسد)) و ((غطفان ))، سپاهى در حد سى هزار نفر را تشکیل داد و به جنگ یهویان که سیصد تن بیش نبودند آمدند، مشرکان ، آب و غذا را از یهودیان منع کردند و به آنها گفتند: ما همه شما را کشته ، فرزندان و زنان شما را اسیر نموده و اموال تان را غارت مى کنیم .

یهودیان این بار نیز با صلوات بر محمد و اهل بیت او (علیهما السلام ) خود را نجات دادند، به این ترتیب که پس از فرستادن صلوات ، با وجودى که فصل تابستان بود باران بارید، و کاروانى که حامل آذوقه بود نیز مخفیانه وارد قلعه یهودیان شد. در حالى که مشرکان در خواب بودند.

پس از آن که از خواب بیدار شدند، گفتند: جنگ را زودتر آغاز کنیم ؛ زیرا یهودیان هم تشنه و هم گرسنه اند.

یهودیان گفتند: خداوند به ما هم طعام رسانید و هم آب و ما قادر بودیم وقتى که شما در خواب بودید شما را بکشیم ؛ اما این کار را نکردیم .

مشرکان که جریان را این گونه دیدند، باز هم بر عناد خود افزودند و به یهودیان پیشنهاد مبارزه دادند، یهودیان این بار با تمسک به صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) بر سى هزار مشرک پیروز شدند، در حالى که تعداد آن ها سى صد نفر بیش نبود.

این بود، یارى کردن حق تعالى ، یهود را بر مشرکان ، به سبب آن که بر محمد و اهل بیت آن حضرت صلوات فرستادند.

6 - صلوات ، علت خلیل شدن ابراهیم

امام حسن عسکرى - (علیه السلام ) - فرمود:

انما اتخذ الله ابراهیم - (علیه السلام ) - خلیلا لکثرة صلواته على محمد واهل بیته صلواة الله علیهم اجمعین ؛

خداوند حضرت ابراهیم - (علیه السلام ) - را خلیل خود انتخاب کرد؛ براى این که او بر محمد - (صلى الله علیه و آله و سلم ) - و خاندانش که درود خدا بر آنان باد، زیاد صلوات مى فرستاد.(3)

بخش دوم : سیره معصومین در فرستادن صلوات

7 - چگونگى صلوات فرستادن

عبدالرحمن بن کثیر مى گوید: به امام صادق - (علیه السلام ) - عرض کردم : ما در وقت صلوات فرستادن چه بگوییم ؟

فرمود بگویید:

اللهم انا نصلى على محمد نبیک وعلى آل محمد کما امرتنا به وکما انت صلیت علیه .

سپس فرمود: ((ما نیز چنین صلوات مى فرستیم .))

8 - شرط استجابت دعاى امت پیامبر

شخص یهودى خدمت امیرالمؤ منین على - (علیه السلام ) - آمد، و از فضل خاتم الانبیاء - (صلى الله علیه و آله و سلم ) - بر سایر انبیاء - (علیهم السلام ) - سؤ ال نمود، و گفت که حق تعالى ملایکه را به سجده آدم - (علیه السلام ) - امر کرد.

آن حضرت فرمود: ((افضل از آن را به محمد - (صلى الله علیه و آله و سلم ) - کرامت نموده ؛ زیرا که خود بر او صلوات فرستاد، و به ملایکه امر فرمود که بر او صلوات فرستند، و عبادت عباد را تا روز قیامت ، در صلوات بر آن حضرت قرار داد، و فرمود که : ان الله وملائکته یصلون على النبى یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه وسلموا تسلیما و هر که در حال حیات یا بعد از وفات آن حضرت ، بر او صلوات مى فرستد، حق تعالى به هر صلواتى ده صلوات بر آن کس مى فرستد، و ده حسنه به او عطا مى فرماید.

و هر که بعد از وفات آن جناب ، بر او صلوات فرستد، آن حضرت مطلع مى شود و بر آن کس صلوات و سلام مى فرستد، مثل صلواتى که فرستاده است و حق سبحانه و تعالى ، دعاى امت او را، در هر چه از پروردگار سؤ ال نمایند، موقوف مى دارد و به اجابت نمى رساند، تا آن که بر آن حضرت صلوات فرستند. و این بزرگ تر و عظیم تر است از آن چه به آدم - (علیه السلام ) عطا فرمود.

9 - سیره امام سجاد (علیه السلام )

اللهم صل على محمد وآله ، فى کل اوان وقت وکل وعلى کل حال عدد ما صلیت على من صلیت علیه ، واضعاف ذلک کله بالاضعاف التى لا یحصیها غیرک ، انک فعال لما ترید.

((بار خدایا! بر محمد آل او درود فرست ، در هر هنگام و هر زمان و بر هر حال ، به شماره درودى که فرستاده اى بر هر که درود فرستاده اى . و چندان برابر همه آنها، به چندان برابرى که جز تو آنها را نتواند شمرد؛ زیرا تو هر چه بخواهى ، به جا آورنده اى .(4)))

10 - صلوات هم وزن عرش

رب صل علیهم زنة عرشک ومادونه ، وملاء سمواتک وما فوقهن ، وعدد ارضیک وما تحتهن وما بینهن ، صلوة تقربهم منک زلفى ، وتکون لک ولهم رضى ، ومتصلة بنظائرهن ابدا.

((پروردگارا! برایشان درود فرست ، هم وزن عرش خود و آن چه زیر عرش است (همه عالم )؛ و مقدار آن چه آسمان هایت و آن چه در بالاى آن هاست را پر گرداند؛ و به مقدار شماره زمین هایت و آن چه در زیر آنها و میان آنهاست (را پرسازد)؛ درودى که ایشان را به کمال قرب تو رساند؛ و براى تو و ایشان خوشنودى ؛ و همیشه به مانندهاى آن ، درودها پیوسته باشد.(5)))

11 - صلوات شفاعت کننده

اللهم صل على محمد وآله ، کما هدیتنا به ، و صل على محمد وآله ، کما استنقذ تنابه ، وصل على محمد واله صلوة تشفع لنا یوم القیمة ویوم الفاقة الیک ، انک على کل شى ء قدیر، وهو علیک یسیر؛

بار خدایا! بر محمد و آل او درود فرست ، چنان که ما را به سبب او (به راه حق ) هدایت نمودى . و بر محمد و آل او درود فرست ، چنان که ما را به وسیله آن حضرت از (جهل و نادانى ) رهانیدى و بر محمد و آل او درود فرست ، درودى که ما را روز رستاخیز و روز نیازمندى به تو شفاعت نماید؛ زیرا تو بر هر چیز توانایى ، و آن بر تو آسان است .(6)   

مؤلف :عباس عزیزى

 التما دعا :موکب عزداران حضرت رقیه (س)